Сроки давности: Сколько лет налоговики могут доначислять налоги?

Салық органдарының салықтарды қосымша есептеу құқығы талап қою мерзімімен байланысты. Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес, салықтық міндеттемелер мен талаптар бойынша мерзімдер 3 жылды құрайды. Алайда, кейбір жағдайларда, мысалы, ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін, мерзім 5 жылға дейін ұзартылуы мүмкін.

Талап қою мерзімі

Салық кодексінің 48-бабына сәйкес, салықтық міндеттемелер мен талаптар бойынша мерзімдер мынадай шарттарға байланысты:

• Салық органдары салықтарды және бюджетке төлемдерді есептеуге, қайта қарауға құқылы;
• Салық төлеушілер салықтық есептілікті тапсыруға, өзгерістер енгізуге, қайтарып алуға құқылы;
• Салық төлеушілер салықтар мен бюджетке төлемдерді, өсімпұлды есепке жатқызуға және (немесе) қайтаруға құқылы.

Мерзімнің ұзартылуы

Талап қою мерзімі 3 жылды құрайды, алайда 5 жылдық мерзім төмендегі салық төлеушілер үшін белгіленеді:

• Ірі кәсіпкерлік субъектілері;
• Жер қойнауын пайдалану туралы келісімшартқа сәйкес қызметті жүзеге асыратындар;
• Салық кодексінің 30-тарауының талаптарына сәйкес келетін Қазақстан Республикасының резиденттері.

Қосымша есептеу мәселесі

Егер салық төлеуші 5 жылдық мерзімге жатпайтын болса немесе Салық кодексінің 48-бабының 5, 6, 7, 8 және 12-тармақтарында көзделген ерекшеліктерге кірмесе, онда 2025 жылы 2020–2021 жылдар үшін салықтарды қосымша есептеу заңсыз болып табылады.

Осылайша, салық органдарының 3 жылдан асатын кезең үшін салықтарды қосымша есептеуге құқығы жоқ, егер Салық кодексінде өзгеше көзделмесе. Талап қою мерзімі тиісті салықтық кезең аяқталғаннан кейін басталады, бұл салық төлеушілер үшін маңызды ақпарат болып табылады.