Демалысқа арналған резервті есептеу: бухгалтерлік операциялар мен әлеуметтік аспектілер

Салық төлеушілер, соның ішінде жеке кәсіпкерлер мен жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, демалыс бойынша резерв құруды қамтамасыз етуі тиіс. Демалыс резерві – бұл компанияның қызметкерлерінің демалыс ақысы, пайдаланылмаған демалыстар үшін өтемақы және басқа да төлемдер үшін қажетті қаржыны жинақтау мақсатында құрылған сома. Бұл резерв болашақтағы шығындарды жабу үшін қалыптасады, қызметкерлердің демалысына уақытында ақы төлеу үшін қаражаттың болуын қамтамасыз етеді.

Демалыс резервін есептеу компанияның есеп саясатына сәйкес жүзеге асырылады, әр жұмыс беруші өзіне ыңғайлы әдісті таңдап, оны бекітуі қажет. Резервті есептеу кезеңінің басында, соңында немесе ай сайын жүргізуге болады. Кезең қорытындысы бойынша резервтер қайта есептеледі немесе артық есептелген сома есептен шығарылады.

Кезең басында резервті құру үшін өткен кезеңнің деректерін талдау қажет:

1. Әр қызметкердің кезең басына пайдаланылмаған демалыс күндерінің санын анықтау;
2. Жаңа есепті кезеңде берілетін демалыс күндерінің санын анықтау;
3. Орташа жалақыны есептеу;
4. Ақылы демалыс күндерінің санын орташа жалақыға көбейту;
5. Алынған соманы 3430-шотта көрсету.

Ай сайын демалыс резервін құру үшін есеп саясатына пайыз белгілеу қажет. Пайдаланылмаған демалыстар бойынша резерв есептелгенде, бұл шығын айларға біркелкі бөлінеді.

Жыл қорытындысы бойынша резервті есептеу үшін қызметкерлердің пайдаланылмаған және пайдаланылған демалыс күндерінің санын анықтау, бұрын есептелген резервті түзету, орташа жалақы негізінде резерв есептеу және резерв мөлшерін азайту жөнінде жазба жасау қажет.

Резерв құру – бұл күрделі процесс, оны әр қызметкер бойынша жүргізу керек. Егер резерв сомасы есепті кезең соңында есептелген демалыс ақысы мөлшерінен асса, артық есептелген резерв түзетіледі. Ал егер резерв жеткіліксіз болса, айырмашылық кезең шығындарына жатқызылады.

Есепте резерв құру операциясы мынадай түрде көрсетіледі:

• Демалыс бойынша резерв құрылды: Дт 7-бөлім шоты «Шығыстар», Кт 3430 «Қысқа мерзімді сыйақылар бойынша бағаланатын міндеттемелер»;
• Резерв есебінен демалыс есептелді: Дт 3430, Кт 3350 «Еңбекақы бойынша қысқа мерзімді кредиторлық берешек»;
• Резерв жеткіліксіз болса: Дт 7-бөлім шоты «Шығыстар», Кт 3350.